Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
Houtsnijwerk is onlosmakelijker verbonden met Val Gardena. Deze eeuwenoude traditie komt voort uit de koude winters – het is een prima tijdverdrijf voor de lange, gure avonden. Al sinds de zestiende eeuw maken de boeren houten speelgoed en religieuze beeldjes uit stukken boomstam.
Inmiddels is het meer dan een tijdverdrijf en geven houtkunstenaars op unieke wijze uiting aan hun gevoelens en fantasieën.
De eerste houtsnijschool wordt in de zeventiende eeuw opgericht. Niet in de Zuid-Tiroolse bergen, maar in Venetië. Enkele bewoners van Val Gardena leren daar de kneepjes van het vak en tillen ook de houtsnijkunst in Val Gardena naar een hoger niveau.
Door de komst van het toerisme in de jaren vijftig wordt de houtsnijcultuur langzaam aan steeds bekender bij het grote publiek. De ongeveer tweehonderd kunstenaars in het gebied zoeken tegenwoordig allemaal naar hun eigen stijl, wat leidt tot een prachtige diversiteit aan kunstwerken.
Hoewel er nog altijd voornamelijk religieuze beelden worden gemaakt, zijn er ook kunstenaars die hun vakmanschap op een andere manier tentoonstellen.
Een van die kunstenaars, die de laatste jaren flink aan de weg timmert, is Aron Demetz. Zijn kunstwerken vliegen de hele wereld over.
Tijdens onze reis naar Val Gardena brengen we een bezoek aan zijn atelier, verscholen in de vallei. Aron lijkt op het eerste gezicht een rustige man, maar zodra hij over zijn leven en kunstwerken begint te praten, beginnen zijn ogen te twinkelen.
Als kleine jongen wilde Aron graag tandarts worden, maar toen hij op veertienjarige leeftijd objecten begon te maken uit hout, was hij verkocht. Hij raakte geïnspireerd door de verhalen over houtsnijkunst van zijn opa.
Het vullen van kiezen heeft hij laten varen; in plaats daarvan verkoopt hij zijn kunstwerken nu aan galeries van Duitsland tot Taiwan – voor ongeveer € 60.000 tot € 70.000 per kunstobject.
In Arons atelier staan veel grote personen, helemaal van hout. Aron vertelt vol passie en liefde over het creatieve proces en hoe hij tot bepaalde keuzes komt. Vroeger maakte hij graag kleinere objecten van hout; nu creëert hij personen uit boomstammen.
Hij vertelt hoe zijn werk veranderde van houten personen met zilveren gietingen naar harsgietingen en van glad hout tot gekruld hout. Het zilver vond hij uiteindelijk te koud. Met hars kan hij gezichten veel expressie geven, maar met de met vuur overgoten personen kan hij nóg beter een moment vastleggen.
Tegenwoordig gaat zijn voorkeur uit naar houten personen waarbij hij de elementen van de natuur meer naar voren kan laten komen. Die verandering maakt het volgens Aron ook zo leuk: het is een creatief proces dat door de jaren heen blijft evolueren, net als de natuur.
Wat niet is veranderd, is het feit dat Aron een moment wil vastleggen. Bijvoorbeeld het moment dat iemand een pistool tegen zijn hoofd houdt of het moment dat ontstaat zodra hij een van zijn creaties in brand steekt en het daarna gelijk dooft met water.
Dat klinkt luguber – en dat is het eigenlijk ook wel. Een glimlach is nergens te bekennen, bij geen enkel houten creatie. Volgens Aron leidt een glimlach teveel af, waardoor de toeschouwers niet meer het hele kunstwerk bekijken.
Wellicht klinkt dit niet al te vrolijk, maar volgens de kunstenaar is het een zwarte kant die in hem naar boven komt – en die ieder mens stiekem in zich heeft. Deze zwarte kant is juist zijn inspiratiebron.
Aron begint altijd met het maken van een mal. Zijn laatste creaties tekende hij niet meer met de hand, maar met een computer. Hij modelleert zijn kunstwerk eerst in de computer zodat machinaal een persoon kan worden gecreëerd uit een boomstam. Doordat Aron het hout nu eerst nat maakt, kerft de machine allerlei houtsnippers in het hout waardoor een wild persoon ontstaat.
Het maken van elk kunstwerk duurt ongeveer een maand. Dan is er van de boomstam weinig meer over en staat er een houten mens voor je. Een mens die een heleboel vragen oproept en aanzet tot nadenken. Waar de kunstwerken ook terechtkomen, ze blijven geworteld in Val Gardena, gesneden uit het juiste hout.
