Ciao tutti – ontdekkingsblog door Italië de beste tips voor Italië
Terwijl wij in Friuli-Venezia Giulia en Toscane verblijven, attendeerden Ciao tutti-lezers Anne Coen en Paul Grimmon van bere.bene in het Belgische Lier ons op het wijnhuis Podere29. We vroegen Anne om ons iets meer te vertellen over dit wijnhuis, waarmee een bijzondere geschiedenis verbonden bleek te zijn.
Anne: ‘Podere29 was de naam die het Opera Nazionale Combattenti gaf aan het perceel waar het huidige wijnhuis van Giuseppe Marrano staat. In 2004 kocht Marrano in de località Borgo Tressanti nabij Cerignola, op 10 kilometer van de Adriatische kust, het terrein waar tot dan graan geteeld werd. Hij begon met de aanplant van een autochtoon en nobel druivenras uit Noord-Puglia, de Nero di Troia.’
Terra ai Reduci – de geschiedenis van het Opera Nazionale Combattenti
Het Opera Nazionale Combattenti? Daar hadden we nog nooit van gehoord. Gelukkig legt Anne haarfijn uit wat deze organisatie deed: ‘In het begin van de twintigste eeuw onderging Italië een zware crisis op het gebied van grondbezit, een gevolg van het ontbreken van overheidsinitiatieven en investeringen. Het feodale systeem was nog steeds in voege, de boeren pachtten hun gronden van de grootgrondbezitters en de opbrengst werd gedeeld met de grondeigenaar. Het Opera Nazionale Combattenti (ONC) werd opgericht na de Eerste Wereldoorlog, met als motto Terra ai Reduci, ‘Land aan de Veteranen’.
Hoofddoel van de ONC was de oorlogsveteranen opnieuw aan land en werk helpen, zodat ze in het noodzakelijke levensonderhoud konden voorzien als compensatie voor de geleverde strijd voor het vaderland, een beetje naar het Oud-Romeinse gebruik om ex-legionairs een stuk land te geven. Daarnaast was een belangrijk doel de financiële ondersteuning van de landbouw. In de jaren na de Eerste Wereldoorlog, een periode van crisis en werkloosheid, was het gebruik van de gronden noodzakelijk om de zware levensomstandigheden draaglijker te maken. De ontwikkeling van de landbouw zou het wondermiddel zijn, de oplossing voor de crisis.
Het regime van Mussolini voerde vanaf 1926 met de hulp van het ONC een grondige hervorming door van de landbouw, onder andere door het droogleggen van moerassen en irrigeren van grote stukken grond. Daardoor kwam er een migratie op gang van duizenden arbeiders die hier werk vonden. De drooglegging van de Agro Pontino, de Pontijnse moerassen in Lazio, was een van de grote successen van het fascistische regime.
In heel Italië werden in de jaren dertig duizenden hectaren moeras drooggelegd om land te winnen en werden grote stukken grond herverdeeld. Vanaf 1936 werden de eerste boerderijen (poderi) toegekend aan honderden ex-soldaten die begonnen aan hun carrière als landbouwer.
Het ONC werd in 1938 belast met de uitvoering van de verkaveling van de Tavoliere delle Puglie, een gebied in het noorden van Puglia. Naast grote grasvlakten werd (en wordt) er voornamelijk graan geteeld, voor de productie van pasta. Er werden tevens landwegen, waterwegen en andere voorzieningen aangelegd zodat hele dorpen ontstonden. Op deze vlakten in Puglia werden zo’n 770 boerderijen gebouwd (de landgoederen van Mussolini). Deze poderi kregen allemaal een nummer, die een deel tot op de dag van vandaag nog steeds met trots draagt.’
Wijn van Podere29
Podere29 is een van de vroegere poderi. Anne: ‘Dit jonge wijnhuis maakt twee rode wijnen op basis van deze Nero di Troia: de Gelso Nero en de Gelso d’Oro. ‘Wij hebben niet meer gedaan dan in stand houden wat er al was, met respect voor het verleden, voor wat anderen er reeds voor gepresteerd hebben,’ aldus Giuseppe Marrano. ‘De naam hebben we behouden zoals hij is, eenvoudig, duidelijk, echt en verbonden met het historische verhaal erachter, dat we graag aan iedereen willen vertellen.’
De wijnen van Podere29 zijn te verkrijgen bij bere.bene, aan de Veemarkt 7 in Lier, of online via berebene.be.
